September is een heerlijke maand. Ditmaal wel een hele drukke trouwens.. Aanstaande maandag gaat de Bioscoopfilm: Holland, natuur in de Delta in première en ik leef behoorlijk in de waan van de dag. Ik probeer niet te vergeten dat de vogeltrek is losgebarsten. Het lukt mij tot dusver redelijk. Sterker nog, ik kom er niet onderuit. In hartje Dordrecht hoor ik hele hoge piepjes, die de aanwezigheid van vuurgoudhaantjes verraden. Misschien wel de mooiste vogel van Nederland. Groot is hij niet. De soort staat eigenlijk in schril contrast met de joekel van een zeearend op de posters van de bioscoopfilm. We beginnen met een paar gram..
Vogeltrek
Vorige week was ik een ochtendje op de Maasvlakte op de westpunt van de haven van Rotterdam. Dit is een zeer boeiende plek voor vogelaars in deze tijd. Dit komt absoluut niet door het oogstrelende landschap, maar door de aanwezigheid van verdwaalde trekvogels. Afgelopen vrijdagochtend zag ik een gaatje in mijn agenda en besloot de vlakte en de havens af te struinen met twee vogelvrienden. Het contrast is hier altijd weer groot. De enkele bosjes zaten vol met zangvogels. Een sprinkhaanzanger zat naast een konijnenhol, een watersnip zat, in de voor vogelaars bekende greppel, en in de bosjes op de vlakte miegelde het van de trekvogel zoals: zwartkoppen, gekraagde roodstaarten, bonte vliegenvangers en tuinfluiters. De vogeltrek lijkt begonnen. In de armetierige duindoornstruiken was het er maar druk mee. Een opvallende waarneming was die van een ransuil. Deze vogel zat naast een drukke containerterminal , achter een hekwerk, in een dode vlierstruik de dag af te wachten..
Vuurgoudhaan
Eén van de kleinste vogeltje van Nederland was ook goed vertegenwoordigd. Het is in Nederland een beetje een strijd tussen de winterkoning, goudhaan en de vuurgoudhaan. Qua kleurenpracht is de laatste de mooiste. Smaken verschillen, maar de vuurgoudhaan is over de top. Alles klopt eraan. Hij heeft een vuurbal van een kruinstreep, een moddervette wenkbrauwstreep en prachtige zachtgroene bovendelen. Het is echt een juweeltje. Ik word er altijd wel gelukkig van. Deze soort is een ultiem voorbeeld van een vogel die je vooral in de trektijd kan bekijken. Ze broeden in een paar oude gemengde naaldbossen in Nederland, maar komen vooral in de trektijd ook op andere plekken in Nederland op bezoek. Dan kun je ze meestal ook fraai bekijken. Ze kennen eigenlijk nauwelijks mensen, want een grootdeel van de vuurgoudhaantjes komt tot broeden in Europese bosgebieden waar de mens een zeldzaamheid is . De vogeltjes laten zich tijdens de trektijd soms fantastisch fotograferen.
Paar gram in de ban van de Condor?
Tijdens het tv-programma in de ‘Ban van de Condor’ kreeg de kleine vuurgoudhaan ook podium. Hier werd met een soort van afstreeplijstje gewerkt . De deelnemers moesten in korte tijd een aantal typische ‘Biesbosch’ vogels scoren. Het programma werd vorig jaar rond deze tijd opgenomen in het Nationaal Park en ik zag net voor het interview met Tooske Ragas een flink aantal vuurgoudhanen. Ik ben verantwoordelijk voor die lijst met vogelsoorten. De grote zilverreiger zou te makkelijk zijn, want die stonden bijna in de tenten van de deelnemers. De lat moest omhoog en ik dacht aan het vogeltje van 4/5 gram wat zo rijkelijk vertegenwoordigd was tijdens de opnames. Broeden doen vuurgoudhanen helaas niet in het zoetwatergetijdengebied, maar ik ben bijzonder blij dat ze op doortrek voorbij komen: Wat een fraai vogeltje van een paar gram, maar o zo lastig voor een spelprogramma….
Thomas van der Es 