Van 6 t/m 9 februari verbleven Cindy en ik, tijdens een lange tussenstop naar einddoel Maleisië, in de Verenigde Arabische Emiraten. Het leek ons een mooie aanvulling om de reis uit nog meer variatie te laten bestaan. Daarnaast breekt het de lange vlucht lekker op en konden we vast wennen aan de aangename zomers temperaturen.
Zaterdag 6 februari
De top van Dubai , Safa park & krabplevieren
In de namiddag van vrijdag 5 februari vertrekken we met de gigantische Airbus A380 van Emirates vanaf luchthaven Schiphol. Na een voorspoedige vlucht en het comfort wat we gewend zijn van deze luchtmaatschappij stappen we rondom middernacht , met onze bergschoenen, rond over de marmeren vloeren van de aankomst hal van Dubai International Airport. De GPS slaat een beetje laat aan, dus noodgedwongen nemen we de eerste rotondes en U-turns, maar uiteindelijk komen we met onze huurauto aan in het nabijgelegen hotel Dunes. De volgende ochtend, worden we na een korte nacht wakker, nemen ontspannen deel aan het ontbijtbuffet en zetten koers richting s’werelds grootste gebouw: Burj Kalifa. Parkeren doen we in de Dubai Mall en we slenteren langs winkels van Armani, Dolci & Gabbana , een indoor ijsbaan en een gigantisch aquarium. Het megawinkelcentrum , met de vele verdiepingen, zijn min of meer verlaten en enkele schoonmakers zijn bezig om het mogelijk laatste stofje weg te vegen. Onderin de Mall komen we aan bij de lift. Met een slordige 42 km/ph schieten we 400 meter de lucht in en suizen de oren. Als we boven zijn zien we Sim City XXXL…Indrukwekkend door de dwaasheid. We zien ook groene parkjes, het Ras al Khor wildlife sanctuary en op de horizon een uitgestrekte woestijn. Dubai is meer dan marmeren vloeren, wolkenkrabbers en patserige auto’s..
Burj Kalifa
Dubai
Dubai Mall
Rond lunchtijd komen we aan in het Safa Park. Werkelijk ingeklemd tussen de drukte en de chaos van deze metropool. Bijna alles is geïmporteerd in de Emiraten, dat merk je ook aan het vogelbestand, zeker in de stad. Vele halsbandparkieten (Rosy-ringedparakeet) , treurmaina (Common myna) ,roodbuikbuulbuul (Red-vented Bulbul) en huiskraaien ( house crow) trekken de aandacht.Het zorgt voor de nodige afleiding, maar het maakt het bovenal frusterend vogels kijken. De aantallen van deze soortgroepen zijn in de stad zo hoog, dat elk bewegend takje vaak veroorzaakt wordt door één van deze vogels. We wandelen door het park en zien oa onze eerste purperhoningzuigers ( Purple sunbird) , zanglijsters , Indische scharrelaar ( Indian roller) en vele hoppen. Rondom de ‘vrouwentuin’ zit een flinke flock met tjiftjaf en vliegt er een sijs en grote gele kwikstaart over. Vanuit deze hoek van het park heb je bovendien een indrukwekkend uitzicht op de skyline van Dubai.
Safa Park
Purperhoningzuiger / Purple sunbird
Witoorbuulbuul / White-eared bulbul
Hop / Hoopoe
Safa Park
Hop / Hoopoe
De rust van het park waren we wel even aan toe. We waren weer opgeladen voor de verkeerschaos van de stad en starten de routenavigatie. Het rijden in de stad is pittig want vele bestuurders hebben een agressieve rijstijl. De bebording is goed, maar door onervarenheid rijden we een aantal keer verkeerd. Uiteindelijk laten we de stad achter ons en wordt de drukte minder. Uitgestrekte glooiende zandduinen veranderen het decor. In de loop van de middag checken we in bij het Barracuda Beach resort, onze uitvalsbasis voor de komende dagen. De ligging is fraai, want de ‘achtertuin’ bestaat uit Khor-al Beida. Via de waardevolle website UAE Birding ,was ik er achter gekomen dat vanaf dit hotel een prachtig uitzicht zou zijn op deze baai met overwinterende krabplevieren ( Crab plover). Een bijzondere en fraaie steltloper die al lang op mijn verlangenlijstje stond. Het duurt dan ook niet lang voordat ik met telescoop op het stand sta te kijken naar deze fantastische soort. Ik tel er minimaal 9. Enkele exemplaren foerageren lekker dichtbij. Andere noemenswaardige soorten zijn oa: breedbekstrandloper (Broad-billed Sandpiper, terekruiter ( Terek Sandpiper) en vele tientallen woestijnplevieren ( Greater Sand Plover). Op de voorgrond stappen elegante flamingo’s rond en dat alles met fantastisch licht.
Krabplevier / Crab plover
Strand en getijdengebied Barracuda Beach
Flamingo / Greater Flamingo
Rond 17 uur besluit ik nog even naar Umm al-Qaiwain te rijden. Hemelsbreed op 5 km van het hotel, maar rondrijden kost een ruim half uur. Vanaf hier heb je goed uitzicht op de monding van Khor-al Beida . Mij was bekend dat dit een goede slaapplaats is voor grote meeuwen. Het strand is smerig en door het mulle zand loop ik naar een pier. Hier vandaan liggen drooggevallen zandplaten met honderden meeuwen en sterns. Met telescoop tel ik minimaal 34 reuzenzwartkopmeeuwen ( Pallas’s gull) , vele Lesser-crested terns en in het allerlaatste struikje zit een Daurische klauwier.
Zondag 7 februari
Massafi wadi en Fujairah Beach
In alle vroegte vertrekken we in oostelijke richting. Het eerste uur krijgen we door het duister weinig mee van het landschap. Al snel kleurt de lucht roze en vervolgens oranje en als we arriveren bij het dorpje Massafi komt de zon op. Precies volgens planning. We parkeren langs de weg nabij Massafi Wadi. Een buitengewoon goede en tevens fraaie plek voor een aantal vogelspecialiteiten. Direct bij aanvang vliegen er twee kleine Arabische woestijnpatrijzen (sand partridge) voor ons op. Een targetsoort, die ik hier nog niet had verwacht. De vogels zijn schuw, maar laten zich kort goed zien. Als we door de rotsige wadi struinen horen we een maquiszanger ( Streaked scrub warbler) en zien we een fraaie Humes tapuit ( Humes wheatear) . Er is hier uiteraard geen gemarkeerde wandelroute , dus we klauteren via de meest begaanbare ‘paadjes’ dieper de Wadi in. Een fantastisch fraaie oostelijke zwarte roodstaart laat zich zowaar fotograferen. In de schamele stekelvormige struikjes horen we een ‘musachtige’ tjik roep. Het kenmerkende roepje van de dwergtjiftjaf ( Plain-leaf warbler) die hier de winter doorbrengt. Uiteindelijk zien we er minimaal 4 bij elkaar en laat één exemplaar zich op de foto zetten. Het is nog niet zo heel gemakkelijk om deze extreem kleine phylloscopus te platen.
Oostelijke zwarte roodstaart / Black redstart ( phoenicuroides)
De volgende stop staat gepland bij Khor Kalba . Eén van de weinige plekken van het Midden-Oosten waar de Arabische Collared Kingfisher (Kalbeansis) voorkomt. De plek is gemakkelijk gevonden. Helaas is het gebied enkel toegankelijk en te overzien vanaf een brug. Een strenge portier laat ons niet verder dan deze brug het reservaat ingaan, dus hopen we op een waarneming vanaf deze plek. We zien eerste een gewone ijsvogel en vervolgens komt de doelsoort aanvliegen. In de mangroves is het nog lastig om de vogel in de scoop te vinden, maar uiteindelijk lukt het. Een bijna smekende poging bij de portier is tevergeefs en we moeten het doen met deze korte waarneming. Op het hekwerk naast de brug zien we een izabelklauwier. Aangezien ik geen witte wenkbrauw kan ontdekken en de vogel overall een krachtige beige waas heeft op de onderdelen determineer ik de vogel als Daurische klauwier.
Daurische Klauwier / Daurian Shrike
Daurische Klauwier / Daurian Shrike
Daurische Klauwier / Daurian Shrike
Rond het middaguur installeren we ons op het strand nabij Fujairah Beach Port. Een enorme groep meeuwen en sterns heeft zich verzameld rondom wat lokale vissers die bezig zijn met het legen van hun netten. In de enorme wolk vogels zitten voornamelijk visdieven, Greater-crested terns en een enkele Arabische stern. Op het strand zitten Hemprichs meeuwen ( Sooty gull) en honderden fraaie dunbekmeeuwen. Ik zit gehurkt tussen de vissers en neem wat tijd voor foto’s. Een Westelijke rifreiger loopt door de vloedlijn en trekt zich weinig aan van mijn aanwezigheid.
Vissers op het strand Fujairah
Hemprichs meeuw / Sooty gull
Westelijke rifreiger / Western Reef heron
Strand Fujairah
Lesser crested tern
Dunbekmeeuw / Slender-billed gull
Een stukje noordelijk van de stad Fujairah treffen we weer een vogelrijk strand aan. Een boulevard in aanbouw en het opspuiten van nieuw zandstrand trekken weer vele meeuwen en sterns. Op een hoog zanddepot zie ik met een telescoop parasiterende kleine jagers en een middelste jager achter sterntjes aanvliegen. Op de horizon een kleinere pijlstormvogel met lage glijvluchten ; een Persian shearwater! In de loop van de middag verlaten we het zonnige strand en rijden we via brede gloednieuwe snelwegen weer richting ons hotel aan de westkust. In het fraaie avondlicht sta ik weer te genieten van de krabplevieren en de vele andere overwinterende steltlopers.
Op 15 januari hadden vele vogelaars de mogelijkheid om een nieuwe vogelsoort voor Nederland te ontdekken. Een web-vondst wel te verstaan. In één van de tig Facebook-groepen over vogels, werd onwetend een foto gedeeld van een mannetje roodkeelnachtegaal. De schutting oogt ‘Hollands’, de sneeuwresten komen overeen met het weerbeeld in Noord-Holland en de foto lijkt niet te zijn behandeld met een fotobewerkingsprogramma. Dat waren de eerste kritische gedachtekronkels die door mijn hoofd gingen. Het duurde dan ook niet lang voordat het bericht verspreidt werd via de, eveneens tig, whats-app groepjes. Binnen de kortste keren was er bekend waar de foto was gemaakt: Beukenlaan, Hoogwoud (NH). Anno 2016 gaat het allemaal een tikkie sneller.
Droomsoort
De roodkeelnachtegaal is onder veel vogelaars een heuse droomsoort. Ik denk dat het één van de meest besproken dwaalgasten is onder fanatieke vogelaars. De afgelopen jaren keken we regelmatig met een jaloers schuin oog naar de Shetlands, waar de afgelopen jaren een aantal gevallen zijn geweest. De soort is bovenal vreselijk fraai. Een contrastrijke helder rode kin en keel en een overduidelijke witte wenkbrauwstreep. Ja ook mijn maag sloeg een paar keer om, toen ik het bericht doorkeeg. Vrijdagavond hoorde ik helaas niet bij de gelukkigen die de vogel gezien hadden, dus zaterdagochtend in alle vroegte richting Hoogwoud (NH).
Foto: Alex van der Giessen
Koffie en gevulde koeken
Zaterdagochtend omstreeks 7.30 stonden er vele tientallen vogelaars in de Beukenlaan van Hoogwoud. De buurt wordt wakker en vogelaars rekken zich uit na, voor sommige, lange autorit. In de voorhoede ontdek ik zelf enkele Franse en Vlaamse vogelaars.. Ruim een half uur voor zonsopkomst is de vogel al aanwezig in de tuin. De informatie dringt niet gelijk bij iedereen door, maar uiteindelijk staat er een enorme rij van ruim 150 gespannen vogelaars bij de voordeur. Remco Hofland had namens Dutch Birding, goede afspraken gemaakt met de bewoonster van de bewuste achtertuin. In een ordelijke rij opstellen bij de voordeur, via de keuken ( de kassa) richting de woonkamer om vervolgens in kleine groepjes een flinke minuut naar de vogel te kijken. Duurde dit te kort, kon je weer achter in de rij aansluiting. Ondertussen zijn er in de wijk lokale kinderen bezig met het opbouwen van een koffiekraam en een paar huizen verderop worden gevulde koeken en warme chocolademelk verkocht. De hele straat leeft op. Uiteindelijk hebben die zaterdag vele honderden vogelaars genoten van deze wonderschone verdwaalde zangvogel. Voor de landelijke tuinvogeltelling was de Beukenlaan in Hoogwoud dit weekend in ieder geval voldoende gecoverd…
Gisteren verschenen er op diverse websites fantastische foto’s van een indrukwekkende vogel. Mark Zevenbergen ontdekte in het Laakkwartier in Den Haag een heuse IJsduiker ( Gavia immer ) . IJsduikers zijn deze winter niet extreem zeldzaam, maar om dit imposante ‘slagschip’ te zien heb je toch meestal een telescoop nodig of een enorme portie geluk. Voor mij was het dan ook een buitenkans om dit ‘slagschip’ onder de duikers eens goed te bekijken.
Amerikaanse rivierkreeften
Als we aankomen hebben we geluk. Tussen de woonboten zien we, vanaf de kade op slechts 10 meter afstand, de duiker stoeien met een Amerikaanse rivierkreeft. Met zijn flinke dolk-achtige snavel is dit geen enkel probleem. De vogel heeft een markant schubpatroon op de bovendelen en betreft een exemplaar dat in 2015 uit het ei is gekropen. De winter van 2015/2016 is een goed jaar voor deze soort in Nederland. In de zuidwestelijke Delta verblijven al geruime tijd meer dan 10 exemplaren. Zelfs diep in Gelderland is al een tijdje een ijsduiker aanwezig. Deze 2e jaars vogel is vermoedelijk door de westerstorm van eerder deze week het Laakkwartier ingewaaid.
Vogelaarswijk
Als er een zeldzame, of in dit geval schaarse vogel opduikt in stedelijk gebied, zorgt dit voor verbaasde gezichten. De snel voorbij snorkelende ijsduiker bezorgde tientallen vogelaars en fotograven adrenaline om een mooie foto te maken. Vele bewoners staan met vragende ogen op hun balkon de driftig fotograferende meute vogelliefhebbers te aanschouwen. Een aantal nieuwsgierigen komen een kijkje nemen en maakt een foto met de smartphone. Saheed Yinusa zegt vol trots en in vloeiend Engels : ‘a rare bird in MY backyard!’
Vandaag beloofde tweede kerstdag een stralende dag te worden. Let wel, een stralende dag met een maximumtemperatuur van rond de 15 graden(!) Uitzonderlijk zacht winterweer heeft ons al een tijdje in de greep. Het is volgens mij de eerste december ooit met meerdere ‘overwinterende’ boerenzwaluwen, fitis, paapje en een zomertaling. Op sociale media duiken complete collages op van bloeiende planten en Floron organiseert nu net de traditionele plantenjacht.
Regte Heide
Vandaag besluiten we een wandeling te gaan maken op de Regte Heide. Een bijzonder fraai heidegebied onder de ‘skyline’ van Tilburg. In het begin van de jaren negentig zelfs een gebied met bolderende korhanen.. We horen zingende matkopmezen en droog fluitende goudvinken. In de berm staat van alles in bloei.
Als we aan de rand van de heide in een windluwe hoek lopen zie ik in mijn ooghoek iets geels fladderen. Gelijk pak ik mijn camera. Een citroenvlinder! Bizar om deze , normaal gesproken vroege voorjaarsvlinder, op tweede kerstdag tegen te komen. Ik trek een sprintje om de uitzonderlijke waarneming te documenteren en niet ongeloofwaardig over te komen. Met mijn telefoon maak ik een filmpje en met mijn camera de nodige foto’s. Ondertussen vliegt er een groep (arctische) toendrarietganzen over ,en besef ik, met de jas open dat het kerst is..
Op de website van de Vlinderstichting werden dit soort opmerkelijke waarnemingen al aangekondigd. Aan het eind van de dag zie ik op de website waarneming.nl diverse meldingen van dagvlinders staan. Dagpauwoog, atalanta en een zestal citroenvlinders staan op de lijst. Een opmerkelijke Tweede Kerstdag..
Vanaf 16 oktober tot 25 oktober verblijven we op Texel. Een fantastische periode en misschien wel de beste locatie van Nederland voor de vogeltrek. In dit blog beschrijf ik de aankomende ruime week over mijn ervaringen.Updates komen in dit bericht!
Maandag 26 oktober
De laatste dag is de wekker overbodig. Voor zonsopkomst sta ik in de zeereep van Paal 28. Het is direct merkbaar , er zitten vogels in de lucht. De wind is gedraaid richting het zuidoosten en ik zie direct een enorm lint met spreeuwen. Een front zo groot, dat het lijkt alsof het de volledige breedte van Texel in beslag neemt. Indrukwekkend! Het is druk met geluiden in de lucht. Twee kleine zwanen vliegen op vanaf de slaapplaats in de noordelijke slufter. Groepjes zwarte mezen en pimpelmezen komen vanaf zee. Opeens weer een grote wolk vogels boven me. Het is een groep van ruim 300 kramsvogels. Het eerste uur met voornamelijk deze soort, later steeds meer grote gemengde groepen met daarin weer vooral koperwieken. Er zijn er vermoedelijk weer vele vertrokken vanuit Scandinavie tijdens de vorige nacht. Krentjes als appelvink, sneeuwgors en strandleeuwerik vliegen ook voorbij en veraden zich allen door hun roep.
Kramsvogel / FieldfareKoperwiek / Redwing
Na het ontbijt nog een laatste rondje noordpunt. De trekbaan ligt duidelijk iets ten zuidwesten van de vuurtoren. Grote groepen koperwieken, sijzen, kepen en vele kramsvogels vliegen over. In de diverse vliertruiken zitten groepjes spreeuwen. Tegen het einde van de ochtend lijken de vogels hoger te gaan vliegen en is het tijd om richting huis te gaan. Toch een mooi einde van een fijne tijd op vogeleiland Texel.
Spreeuw / Starling
Zondag 25 oktober
Een zonovergoten zondag die begint met een flinke noordwestenwind. Het is ook de dag dat de wintertijd in zal gaan en dat betekend weer een uurtje eerder licht in de ochtend ( en nog een uurtje later ontbijt..) Achter een strandpaviljoen bij Paal 28 kruip ik weg met mijn telescoop. Ik sta prima uit de wind , als witte schuimkoppen boven de Noordzee ontstaan. Er vliegen wat alken en zeekoeten voorbij en er vliegt een vrij constante stroom Jan-van-genten langs. Op grote afstand zie ik de kenmerkende hoge boogvluchten ( keilen) van een tweetal grauwe pijlstormvogels. Niet veel later een razendsnelle waarschijnlijke noordse pijlstormvogel. Lage boogvluchten, witte onderdelen en heel hard vliegt de vogel naar zuid. Allemaal net een tikkie te ver en te snel. Zo gaat dat wel vaker met zeevogels..
Zoals de website windguru keurig voorspelde gaat de wind snel liggen en is het heerlijk najaarsweer. We besluiten vanaf de Cocksdorp , via de Eierlandsche Duinen , richting de vuurtoren te wandelen. In het Krimbos zien we een fraaie beflijster in een rozebottelstruik.
Beflijster / Ring Ouzel
De lucht wordt blauwer en blauwer en de temperatuur loopt op. Van vogeltrek is werkelijk niets te merken. De bosjes zijn leger dan leeg en het is enigszins frustrerend dat er op Vlieland en Schiermonnikoog de ene na de andere pallas boszanger wordt ontdekt.. Dan maar genieten van het fijne najaarsweer, ook geen straf.
Zaterdag 24 oktober
Een dag die grauw begint en weinig goeds voorspelt. Het is om het maar zachtjes uit te drukken: leeg! Er gebeurt opvallend weinig in de lucht en de zon lijkt het vandaag niet te gaan winnen van de hardnekkige bewolking. We struinen wat rondom de Krimweg , voordat in het B &B in de Cocksdorp een gezellig ontbijtje wacht. In de loop van de ochtend zakken we af naar het zuiden. De gebieden rondom de Bollekamer staan op het programma. Eerst een korte tussenstop bij Waal en Burg. Een flinke akker staat hier plas-dras. Een uiterst gunstige situatie voor duizenden goudplevieren en honderden kievitten. Een akker van een ruime hectare groot en gevuld met bijna 5000 vogels.. Goudplevier aan kop, gevolgd door kievit en smient.
Bij het Grote Vlak is het rustig. De eerder deze week aanwezige grauwe franjepoot is al een tijdje vertrokken. Hoog in de lucht komt een dwarrelend groepje zwarte mezen aanvliegen. Ik tel er ruim 35. Langs de Hoornderslag staan een paar wilgjes en roepen diverse mezen en goudhanen. Een tjiftjaf met een koudgrijs uiterlijk trekt mijn aandacht. De vogel heeft gitzwarte pootjes en een duidelijk aanwezige vleugelstreep. Het heeft alle schijn van een Siberische Tjiftjaf, maar de vogel laat zich kort zien en zich helaas niet horen..
Aan het eind van de middag zijn het de gebroeders van de Meer die een zeldzame vogel hebben gevonden . In de zeereep ten noorden van camping de Robbenjager hebben ze zojuist een dwerggors ontdekt. Aangezien we net terug zijn in de Cocksdorp, besluit ik even door te rijden naar boven. Als ik aankom zit de vogel net in de telescoop en krijg ik deze kleine gors kort maar krachtig te zien. Net te kort voor een plaatje.Toch weer een aangename verassing op een dag , dat je eigenlijk niets verwacht..
Vrijdag 23 oktober
Vandaag is de wisseldag van ons vakantiehuisje naar een B & B in de Cocksdorp. Dat betekent dat er wat corvee taken op de planning staan, om de felbegeerde schoonmaakborg terug te krijgen. Over de Slufterhoek vliegt een ijsvogel en in de tuin zit nog een vuurgoudhaan. Om circa 10 uur wandelen we het Krimbos in. Het is heerlijk zacht, er staat weinig wind en de zon schijnt. De eerste ochtend met diverse paardenbijters, koolwitjes en een rond fladderende atalanta. In het bos is het druk met groepjes zangvogels. Goudhanen en zwarte mezen zijn actief aan het foerageren in de kronen van esdoorns en abelen in dit afwisselende bos ten westen van de Cocksdorp.
Al enkele dagen zit er in de uiterste noordwesthoek van het bos een Siberische boompieper. Het tweede exemplaar van deze bijzondere dwaalgast. Hans Schekkerman ontdekte de vogel in hoog gras aan de rand van het bos. Als we aankomen zien we fotograferende vogelaars en een, als een muis kruipende, pieper op enkele meters afstand. De vogel laat zich waanzinnig bekijken en nu lukt het mij ook om meer dan een bewijsplaatje te maken. Wat een prachtig markante koptekening en een olijfgroene rug heeft deze vogel. Af en toe horen we de scherpe roep. Goed studiemateriaal om er de komende dagen zelf nog één te gaan ontdekken…
In de namiddag staan we in bij het Diepe Gat , oftwel het uitkijkpunt aan de Oorsprongweg nabij de Slufter. Op enkele tientallen meters naast ons flapt een joekel van een ruigpootbuizerd op. Dit was net dat ene moment dat ik de camera in de auto laat liggen..Zou je net zien. De vogel laat zich beeldvullend bekijken in de telescoop terwijl die biddend zich naar beneden laat ploffen, wellicht boven op een muis. Een mooie afsluiter van een verder grijze dag.
Donderdag 22 oktober
Omdat het vakantiehuisje op de Slufterhoek ook door ons is uitgekozen door zijn fantastische ligging, besluiten we een wandeling te gaan maken via de Muy naar de zuidkant van de Slufter. Een korte slalom over het bungalowpark en we bereiken het fraaie afwisselende duingebied. Er staat een matige westenwind. In de middag zou de kracht ervan gaan ruimen naar 5-6 bft en tevens draait die dan naar noordwestelijke richting. Dat geeft mogelijkheden voor zeevogels. Als we bij het strand aankomen zie ik weinig zeevogels en de wind is nog erg zwak. Sprintende drieteenstrandlopertjes rennen voor ons uit. Eén vogel maakt zo’n mooie overstap met zijn ‘drietenige’ pootjes , wat me sterk doet denken aan een binnenbocht op de schaatsbaan door Sven Kramer.. Dit is in de winter het leefgebied van deze fraaie overactieve strandlopertjes.
Een eerder ontdekte sperwergrasmus in een duinencomplex ten zuiden van de vuurtoren laat zich helaas niet meer bekijken. De wind neemt toe. Tijd voor de Westerslag: door de meest westelijke ligging van Texel in de Noordzee is dit de beste locatie van het eiland om zeevogels te bekijken. Achter de windschermen van een strandpaviljoen zit Han Zevenhuizen. In korte tijd zag hij al meerdere grauwe pijlstormvogels. Als ik naast het hetzelfde windscherm weggedoken zit voor de aanlandige wind en door mij telescoop kijk zie ik direct een grauwe pijlstormvogel. Er komen er die middag ruim 20 voorbij. Een groepje van 3 komt met mooie snelle boogjes ( keilend ) voorbij gevlogen.
Grauwe pijlstormvogel / Sooty shearwater
Ik zet een sprintje naar de branding en maak een sfeerplaatje. De onvolwassen vorkstaartmeeuw behoorde tot één van de zeldzaamheden die voorbij kwam. In de branding hangt een fraaie jonge noordse stern en een tweedejaars zwartkopmeeuw. Als de zon begint te zakken houd ik het voor gezien. Een mooie middag aan zee!
Zwartkopmeeuw / Mediterranean Gull
Woensdag 21 oktober
De weersvoorspellingen voor vandaag waren niet denderend. Een zuidwestenwind en in de middag een regenfront. In de ochtend toch een poging gedaan in de omgeving van de vuurtoren, om te kunnen oordelen of er aankomst was van zangvogels. De conclusie was snel getrokken: rustig! Omdat er gisteren hele fraaie foto’s zijn gemaakt van de Siberische boompieper in het Krimbos , besluit ik daar nog een kort bezoek te brengen. De vogel langs het inmiddels bekende fietspad is nog aanwezig, maar een goede foto krijg ik niet voor elkaar. Het begint daarnaast ook licht te regenen en ik hou voor even voor gezien.
Als ik bij het vakantiehuisje aankom, begint nerveus te telefoon te rinkelen. Bij paal 21 ( de Westerslag) heeft Jos van de Berg een donkere valk gezien. Lange vleugels, lange staart donker uiterlijk..Sinds september 2011 weten we immers dat het kan. Toen werd namelijk de eerste Eleonora’s valk van Nederland gefotografeerd in de Oostvaardersplassen. In de middag besluit ik de omgeving tussen de Westerslag en de Hoornderslag te checken , maar het levert helaas niet deze spannende vogel op. De twee handtamme strandleeuweriken zitten er wel en laten zich fantastisch benaderen en fotograferen. Dat dan weer wel…
Strandleeuwerik / Horned lark
Dinsdag 20 oktober
De dag begint met wat miezer en motregen. In de tuin van het huisje zitten twee zwijgzame kleine barmsijzen die zich fraai laten bekijken. Als de buien voorbij zijn, staat de noordpunt en de omgeving van de vuurtoren op het programma. De trek is mager en de wind steekt iets op uit noordoostelijke richting. Toch horen we al snel goudhanen en in de zeereep zitten diverse rietgorzen. Een grote bonte specht vliegt op uit diezelfde zeereep en gaat actief hakken in weidepaaltjes langs het wandelpad.
Grote bonte specht / Greater spotted woodpecker
In de tuintjes bij de vuurtoren zitten twee vuurgoudhanen. Op de plek van de Pallas Boszanger is het rustig , de vogel lijkt vertrokken en er zit eigenlijk alleen een enkele tjiftjaf. Er is duidelijk veel doorgetrokken na de opklaringen van afgelopen nacht. Het is niet leeg, maar de bulk lijkt door en qua lijstertrek is het erg rustig. Achter de vijver van Jochem zitten enkele, helaas gewone, roodborsttapuiten en vliegen er nog drie boerenzwaluwen voorbij.
Roodborsttapuit / Common stonechat
In de middag besluiten we één van de landschappelijk mooiste plekken van het eiland te bezoeken: de Hors. Hier heeft de wind nog vrij spel. Het is een schouwspel om te zien in dit dynamische stuifduinengebied. De zon breekt door en overal verschijnen bruinrode heidelibellen, vliegt een klein koolwitje voorbij en zien we naar zuid trekkende atalanta’s . Twee velduilen en een blauwe kiekendief vliegen op uit de opgewarmde duinpannen. Er vliegen redelijk wat rietgorzen op en een droog rateltje vanuit de blauwe lucht verraad een ijsgors. We struinen zelfs zo enthousiast dat we bijna de Hoornderslag aantikken. Daar zien we een ruigpootbuizerd bidden. Via de Horsmeertjes lopen we weer terug en horen we ijsvogel nummer 5 van de vakantie.
Hors, Texel
Door technische problemen met mijn de laptop kunnen zeker foto’s en soms berichten helaas iets vertraagd verschijnen..
Maandag 19 oktober
De ‘Day after’ van het Dutch Birding vogelweekend. Honderden vogelaars slaagde er dit weekend niet in een vogel te ontdekken die ‘twitchbaar’ was. De zwartkeellijster van zaterdag was een absolute knaller, maar het was maar voor een handvol vogelaars mogelijk de vogel ook te zien. De ochtend starten we bij de bekende ‘Lange Dam’ aan de noordwestkant van de Sluftermonding. Veel vers aangekomen vogels melden zich in de zeereep. Goudhanen zijn weer met tientallen vertegenwoordigd. Tijdens de wandeling vliegen enkele grote gele kwikstaarten over. Bij de monding van de slufter zitten behoorlijk wat gorzen. Op geluid hoor ik een ijsgors en zelfs een geelgors. Ik krijg de vogels helaas niet zo fraai te zien als afgelopen zaterdag. Rond de middag is het Diederik Kok die tijdens een gezinswandeling in het Krimbos een zeldzaamheid ontdekt. Een heuse ‘sibbopie‘, alleen de in de vogelaarskringen bekende afkorting, is al fijn. Ik besluit de vogel te gaan bezoeken. Siberische boompiepers staan er om bekend te kunnen kruipen als muizen in dichte vegetatie. Erg hoopvol ben ik dan ook niet. Als ik aankom zie ik een kleine 70 vogelaars op een fietspad staan. Ik sta als enige aan de andere zijde. Direct bij aankomst zie ik de fraai getekende Siberische boompieper het fietspad oversteken. Zwijgend vliegt de vogel in een boom en kan ik een bewijsplaatje schieten. Mijn eerste voor Texel, en daarmee mijn 270e soort voor mijn Texel lijst.
Niet veel later komt er een fantastische foto door van een reeds ontdekte ‘Pabo‘ in de tuintjes. Met het openbreken van de lucht en daarmee de eerste Texelse zonnestralen besluiten we via de noordkop naar de plek te struinen. De vogel laat zich uitmuntend bekijken. Een uurtje besteed ik aan een plaatje. De vogel is echter zo actief aan het foerageren, biddend met trillende vleugeltjes en knalgele stuit , dat het toch nog een behoorlijke opgave is om de kleine dwaalgast op de gevoelige foto te krijgen. Fijn om na een hele mik gewone soorten , eindelijk een tweetal rare vogels te zien. Uiteindelijk geen onbelangrijke bijzaak natuurlijk..
Pallas Boszanger / Pallas leaf warbler
Zondag 18 oktober
Gisterenavond de dag afgesloten in het Eierlandsche Huis in de Cocksdorp. Tijdens het Dutch Birding vogelweekend wordt hier een afwisselend avondprogramma samengesteld door Dutch Birding. Eerst een fantastisch avontuurlijk verhaal van Sander Lagerveld over zijn zoektocht naar endemische vogelsoorten op het afgelegen eiland Buru in Indonesië. Vervolgens vertelde Arjan Dwarshuis passievol aan een volle zaal over zijn ‘Birding Experience’ in 2016. Hij lanceerde op deze avond ook zijn speciale fundraiser pagina! Een dappere poging voor een wereldrecord vogels en een prachtig doel om bescherming van bedreigde vogelsoorten een flinke financiële steun in de rug te geven. Ik ken Arjan al sinds herfstkampen op Schiermonnikoog met de Jeugdbond van Natuur-en Milieustudie aan het einde van de jaren ’90. Erg leuk om zijn avontuur en fantastische doel voor Birdlife International te volgen.
En toen weer naar buiten..
De ochtend begint regenachtig. ‘Vogeltechnisch’ gezien prima, want dat betekent dat reeds vertrokken trekvogels uit zuidelijk Scandinavië, wellicht op de Waddeneilanden naar beneden zullen komen. Het regent echter wel een stuk harder dan gisteren. Dat maakt het vogels kijken niet heel gemakkelijk en bepaald niet erg aangenaam. Het is opnieuw windstil weer en dat is een luxe tijdens de herfst op Texel weet ik uit ervaring. Een wandeling in de Bleekersvallei en de westrand van de Staatsbosbossen was het plan. Het bos is kansrijk voor Siberische boompiepers en de vallei en de zeereep goed voor ‘verse’ trekvogels. In het bos vliegt een luidroepende appelvink over. Geen alledaagse soort op het eiland. Het blijft helaas het enige hoogtepunt van de wandeling.
Bij de strandopgang van de Westerslag zitten twee fraaie strandleeuweriken en in de Westerduinen is een klapekster aan het jagen. Het blijft een natte bedoeling. Op vakantiepark Slufterhoek zitten nog steeds heel veel vogels. Een park vol pap , want krenten krijg ik niet gevonden. In de tuin van ons vakantiehuisje zit nog steeds een fraaie jonge man gekraagde roodstaart en in diverse haagjes zien we hele fraaie goudhaantjes.
Gekraagde roodstaart / Common redstartGoudhaan / Goldcrest
Het zijn niet de zeldzame soorten die het beeld bepalen, maar deze dappere trekvogels zijn schitterend. Vooral als ze ook nog mee willen werken voor een plaatje. Goudhanen zijn het eigenlijk helemaal, met een gewicht van slechts 4/5 gram de kleinste vogel van Europa. Misschien wel uit het ei(tje) gekropen in Rusland en nu stuiterend en piepend over een herfstig Hollands Waddeneiland. Ook wel een beetje opletten geblazen met al die sperwers op de loer..
Goudhaan / Goldcrest
Sperwer / Sparrowhawk
In de middag nog een struintocht gemaakt in de Bollekamer. Een grote lijster, honderden graspiepers en een vertraagde boerenzwaluw zijn de noemenswaardige vogelsoorten. Dit deel van de Westerduinen heeft een open karakter door de actieve begrazing van Schotse hooglanders. In de enkele meidoorns en duindoorns zitten roodborsten. Het lijkt erop dat iedere struik zijn eigen roodborst heeft. De aantallen lijken nog steeds toe te nemen. De vogeltrek wordt in alle hevigheid ervaren, nu alleen nog een stiekeme zeldzaamheid!
Zaterdag 17 oktober
Vanochtend had ik om 7.45 afgesproken met collega boswachter , en tevens vogelaar, Harm Blom. We besluiten te starten aan de Krimweg ten westen van de Cocksdorp. Eén van mijn favoriete wandelingen in de vroege ochtend is de ‘Lange Dam’ . Een overzichtelijke en gevarieerde binnenduinreep met veel besdragende struiken en aan de andere zijde de uitgestrekte kwelders van de Slufter. Er zijn weer genoeg vogels aangekomen. In de ochtendschemer zien we gelijk veel. Groepjes zwartkoppen, goudhanen en verschillende tjiftjaffen dwarrelen door de struiken. Door het luchtruim waaieren grote groepen koperwieken en kramsvogels. Een groepje van ruim 15 kleine zilverreigers vliegt op uit de Slufter. Halverwege de dam horen we, vanuit de lucht, het droge rateltje van een ijsgors. Een donker stipje zou de vogel moeten zijn. Zo gaat dat meestal met deze soort in Nederland..
Aan het einde van de dam treffen we oa Kees de Vries en Bertus de Lange. We kijken gezamenlijk naar een fraaie kleine barmsijs en zien een onvolwassen gekraagde roodstaart. Bij de monding van de Slufter zitten interessante kweldersoorten. Een mooie gemengde groep met graspiepers, rietgorzen, 8 strandleeuweriken en een tweetal ijsgorzen. Die laatste twee laten zich uiteindelijk fantastisch bekijken. Op een gegeven moment begeef ik mij op slechts 5 meter van een mannetje ijsgors, die nog een fraaie zwart gespikkelde borst heeft. Genieten! Afgelopen zomer zag ik deze fraaie gors nog zingen op de fjelden in Noorwegen.
Terwijl we naar een jagende smelleken kijken , trilt in diverse broekzakken een smartphone. Ditmaal niet een melding van een Siberische tjiftjaf of een jagende velduil maar een zwartkeellijster! Dat is een hele harde knaller! De gelukkige vinder Ruud van Beusekom komt zeer waarschijnlijk in aanmerking voor de felbegeerde verrekijker. De soort van het weekend lijkt gevonden.. We moeten nog een eind teruglopen en zien nog snel een biddende ruigpootbuizerd. Ruim een uur na de ontdekking komen we aan op camping Loodmansduin. Overal schieten lijsters voorbij en lopen verspreid groepjes vogelaars te zoeken. Van de zwartkeellijster ontbreekt helaas ieder spoor.. Gelukkig had ik deze zeldzame lijster al gezien in oktober 2009.
In de middag nog een flinke wandeling gemaakt in de zeereep tussen de Slufter en de Koog. Nog steeds heel veel vogels. Een persoonlijk dagrecord roodborsten is in de maak. Het gehele wandelpad van de BuitenMuy is er mee bezaaid. Morgen weer een nieuwe ronde en tevens nieuwe kansen.
Vrijdag 16 oktober
Kramsvogel / Fieldfare
Vanmorgen om 11 uur stonden we op de veerboot naar Texel. Het voelt altijd wel een beetje als thuiskomen. In 2006 liep ik op dit eiland stage als vogelwachter bij Staatsbosbeheer. Jaarlijks probeer ik dit eiland meermalig te bezoeken, maar door diverse andere tripjes in het buitenland is het er dit jaar nog niet van gekomen. Na erg drukke weken in de Biesbosch en de daarbij behorende bioscoop premières is het nu tijd voor heerlijk struinen, fanatiek vogels kijken en een beetje tot rust komen.
Cindy en ik starten bij het ‘Grote Vlak’ aan de zuidkant van het eiland. Gisteren werd hier een grauwe franjepoot ontdekt. Via diverse alert-groepen waarbij ik aangesloten ben, krijgen we door dat de vogel nog aanwezig is. We krijgen de vogel, net als tientallen andere vogelaars, erg fraai te zien. Het ongewoon drukke foerageergedrag is typerend voor de soort. Ik maak via de telescoop een filmpje:
Massaal lijsters en roodborsten
Vervolgens besluiten we een wandeling te maken boven camping Kogerstrand. Hier ligt het mooie duingebied ‘de Nederlanden’. Het is bladstil , maar aardedonker. Grote groepen lijsters vliegen over. Een fascinerend gezicht! Vooral de koperwieken en de kramsvogels komen lekker binnen. De radarbeelden van Hans van Gasteren op twitter voorspelde al zoiets.. In de bosjes en duindoorns is het druk. Druk met vogels: groepjes zwartkoppen, goudhanen en enkele tjiftjaffen zoeken naar voedsel. Rietgorzen zitten uitgeput in de zeereep. Op het wandelpad zien we tientallen roodborsten. Er is duidelijk heel veel aankomst. Dat belooft wat , want juist dit weekend zijn ook honderden vogelaars neergestreken op Texel. Het is namelijk het Dutch Birding vogelweekend . Ik kom deze middag niet verder dan heel veel ‘gewone’ soorten. Een opvallende waarneming is wel de ijsvogel die boven vakantiepark Slufterhoek aan komt zetten. Die ijsvogels zijn behoorlijk ‘on the move’, maar wat wil je ook na zo’n succesvol broedseizoen. Morgen weer hoopvol verder . Ik ben benieuwd wat voor moois er gaat gebeuren met zoveel vogels en zoveel vogelaars.
De afgelopen weken heb ik flink wat bladkoninkjes mogen bewonderen. Van deze dappere reiziger gaat mijn vogelaarshart flink tekeer. Allereerst is het een buitengewoon fraai zangvogeltje. Net als de vuurgoudhaan weegt ook een bladkoning slechts een aantal gram. De felle gele vleugelbanen over het zachtgroene uiterlijk van dit vogeltje zijn oogstrelend mooi. Op zijn kop zit een krachtige gele wenkbrauwstreep. Ze schieten als een stuiterbal door de kronen van bomen. Een uitdaging voor een vogelaar om deze druktemaker goed in beeld te krijgen. De roep is een kenmerkend suwiet . Met al deze kenmerken op je netvlies is het dan ook een leuke bezigheid om deze soort nu te gaan zoeken.
Bladkoning / Yellow-Browed Warbler , Maasvlakte
Fanatieke reiziger
Bladkoninkjes hebben de nodige kilometers achter de rug als ze in Nederland belanden. Het broedgebied van de soort strekt zich namelijk uit van de Oeral tot in het verre oosten van Rusland. Overwinteren doen ze voornamelijk in Zuidoost-Azië. Ik heb ze tijdens reizen in Thailand en India dan ook veelvuldig waargenomen in regenwouden, maar ook parken van wereldsteden als Delhi en Bangkok. In een regenwoud is het overigens een nog grotere uitdaging om een bladkoning goed te bekijken, laat staan om het overactieve vogeltje te fotograferen. In dit artikel van SOVON een interessante kijk op de trek van deze vogels. Ze worden wellicht geduwd en verwaaid door luchtstromen maar een deel van de vogels zou wellicht ook tegengesteld van de normale trekrichting vliegen. Iets wat genetisch bepaald zou moeten zijn net als andere zaken bij trekvogels.
Bladkoning / Yellow-Browed Warbler , Tweede Maasvlakte met geen struik of boom in de buurt.
Van de Maasvlakte tot in Dordrecht
De laatste jaren lijken de aantallen flink toe te nemen. Wat in ieder geval is toegenomen is het aantal waarnemers. Via websites als waarneming.nl en Dutch Birding zijn er steeds meer delers van natuurwaarnemingen bijgekomen. Maar de explosieve toename lijkt niet alleen daarmee gemoeid. Als ik in mijn eigen waarnemingenbestand roer, zie ik ook een hele flinke toename. De afgelopen twee weken had ik een dag met 10 verschillende exemplaren in één bomensingel op de Westplaat nabij de Maasvlakte en zag ik één exemplaar middenin polder Hardenhoek in Nationaal park de Biesbosch. Vanavond was het helemaal raak.. In een simpel rijtje esdoorns in Dordrecht kwam opeens de hoge suwiet . Net als in 2013 zag ik vanuit mijn tuin een bladkoning. De geelgroene zangvogel zocht onder de ‘herfstige’ esdoornbladeren naar insecten. Ik krijg het deze keer wel voor mekaar om de vogel te fotograferen. Terwijl het schemerig wordt raak ik de vogel kwijt. Hopelijk vindt ook deze verdwaalde reiziger een voedselrijk en veilig overwinteringsgebied. Het is de komende dagen in ieder geval nog even opletten aan de kust , maar ook vanuit je eigen tuin!
Bladkoning / Yellow-browed Warbler Dordrecht , 6 oktober
Bladkoning / Yellow-browed Warbler Dordrecht , 6 oktober
Bladkoning / Yellow-browed Warbler Dordrecht , 6 oktober
September is een heerlijke maand. Ditmaal wel een hele drukke trouwens.. Aanstaande maandag gaat de Bioscoopfilm: Holland, natuur in de Delta in première en ik leef behoorlijk in de waan van de dag. Ik probeer niet te vergeten dat de vogeltrek is losgebarsten. Het lukt mij tot dusver redelijk. Sterker nog, ik kom er niet onderuit. In hartje Dordrecht hoor ik hele hoge piepjes, die de aanwezigheid van vuurgoudhaantjes verraden. Misschien wel de mooiste vogel van Nederland. Groot is hij niet. De soort staat eigenlijk in schril contrast met de joekel van een zeearend op de posters van de bioscoopfilm. We beginnen met een paar gram..
Vogeltrek
Vorige week was ik een ochtendje op de Maasvlakte op de westpunt van de haven van Rotterdam. Dit is een zeer boeiende plek voor vogelaars in deze tijd. Dit komt absoluut niet door het oogstrelende landschap, maar door de aanwezigheid van verdwaalde trekvogels. Afgelopen vrijdagochtend zag ik een gaatje in mijn agenda en besloot de vlakte en de havens af te struinen met twee vogelvrienden. Het contrast is hier altijd weer groot. De enkele bosjes zaten vol met zangvogels. Een sprinkhaanzanger zat naast een konijnenhol, een watersnip zat, in de voor vogelaars bekende greppel, en in de bosjes op de vlakte miegelde het van de trekvogel zoals: zwartkoppen, gekraagde roodstaarten, bonte vliegenvangers en tuinfluiters. De vogeltrek lijkt begonnen. In de armetierige duindoornstruiken was het er maar druk mee. Een opvallende waarneming was die van een ransuil. Deze vogel zat naast een drukke containerterminal , achter een hekwerk, in een dode vlierstruik de dag af te wachten..
Vuurgoudhaan
Eén van de kleinste vogeltje van Nederland was ook goed vertegenwoordigd. Het is in Nederland een beetje een strijd tussen de winterkoning, goudhaan en de vuurgoudhaan. Qua kleurenpracht is de laatste de mooiste. Smaken verschillen, maar de vuurgoudhaan is over de top. Alles klopt eraan. Hij heeft een vuurbal van een kruinstreep, een moddervette wenkbrauwstreep en prachtige zachtgroene bovendelen. Het is echt een juweeltje. Ik word er altijd wel gelukkig van. Deze soort is een ultiem voorbeeld van een vogel die je vooral in de trektijd kan bekijken. Ze broeden in een paar oude gemengde naaldbossen in Nederland, maar komen vooral in de trektijd ook op andere plekken in Nederland op bezoek. Dan kun je ze meestal ook fraai bekijken. Ze kennen eigenlijk nauwelijks mensen, want een grootdeel van de vuurgoudhaantjes komt tot broeden in Europese bosgebieden waar de mens een zeldzaamheid is . De vogeltjes laten zich tijdens de trektijd soms fantastisch fotograferen.
Paar gram in de ban van de Condor?
Tijdens het tv-programma in de ‘Ban van de Condor’ kreeg de kleine vuurgoudhaan ook podium. Hier werd met een soort van afstreeplijstje gewerkt . De deelnemers moesten in korte tijd een aantal typische ‘Biesbosch’ vogels scoren. Het programma werd vorig jaar rond deze tijd opgenomen in het Nationaal Park en ik zag net voor het interview met Tooske Ragas een flink aantal vuurgoudhanen. Ik ben verantwoordelijk voor die lijst met vogelsoorten. De grote zilverreiger zou te makkelijk zijn, want die stonden bijna in de tenten van de deelnemers. De lat moest omhoog en ik dacht aan het vogeltje van 4/5 gram wat zo rijkelijk vertegenwoordigd was tijdens de opnames. Broeden doen vuurgoudhanen helaas niet in het zoetwatergetijdengebied, maar ik ben bijzonder blij dat ze op doortrek voorbij komen: Wat een fraai vogeltje van een paar gram, maar o zo lastig voor een spelprogramma….
Ik heb er een tijdje over zitten twijfelen, maar vorige week donderdag heb ik me opgegeven voor de vroege zeevogeltocht die Delta Safari aankondigde via hun website. Voor mijn werk ben ik deze periode namelijk druk met vele activiteiten rondom de nieuwe bioscoopfilm Holland, Natuur in de Delta en mijn vrije dagen zijn beperkt. Een dagje ontspannen de Noordzee op lijkt mij desalniettemin een prima vrijetijdsbesteding. Ik gooi wat balletjes op bij collega-vogelaars en vrienden en na wat wikken en wegen rijden we zondagochtend om 5.30 vanaf Dordrecht met gevulde auto richting de zoute Zeeuwse kust. Onderweg dondert het aan alle kanten en om 6.50 begroeten we in de miezer Marko en Eva van Deltasafari. We kruipen snel de kantine in en zien vele bekende gezichten. Volgens mij heeft heel ‘vogelend’ Rijnmond zich opgegeven voor deze tocht…het is in ieder geval beregezellig. We schutten door de sluis en zien de kuststrook verdwijnen. Om 8 uur begint het op te klaren. Precies zoals buienalarm, buienradar , windguru , weeronline en andere hulpmiddelen hadden voorspeld.
Een lint met blauwe reigers trekt de aandacht. De avond voorafgaand aan de tocht had ik boven Dordrecht serieuze trek van blauwe reigers en purperreigers. Misschien was dit groepje blauwe reigers door het naderende noodweer van deze morgen wel met een grote boog de Noordzee opgevlogen. Ze vlogen in noordwestelijke richting en misschien stellen ze hun vertrekpoging uit tot een beter moment?
Vale pijlstormvogel
Op mijn Nederlandse vogellijst staan al heel wat zeevogels. Tijdens topdagen met noordwesterstorm zag ik Papegaaiduikers, stormvogeltjes, vorkstaartmeeuwen en kleinste jagers. Zeetrektelposten in het hele land werden uitgeprobeerd en het meest succes had ik op zeedijk van Westkapelle. Het lukte me om tijdens al die bezoeken vakkundig een gewilde zeevogel te missen: de vale pijlstormvogel. Deze zeldzame pijlstormvogel heeft zijn broedgebied op de Balearen in de Middellandse Zee. Na het broedseizoen, vanaf juli, verlaten de meeste vogels de Middellandse Zee. Ze brengen een deel van de zomer en het najaar door op de Atlantische Oceaan. Het broedgebied is beperkt en Birdlife International heeft de soort dan ook bestempeld als Critically Endangered (ernstig bedreigd). De afgelopen weken zijn er enkele waarnemingen geweest van Vale pijlstormvogels voor de Nederlandse kust. Afgelopen week werden er bijvoorbeeld 2 exemplaren waargenomen op Vlieland. Ik kon mijn geluk dan ook niet op toen om klokslag negen uur er heel luid en duidelijk ‘VALE PIJL’ werd geroepen op de boot. Snel krijgen we de vogel in beeld en onder goede lichtomstandigheden zijn de vale bruintinten op onderstaart-dekveren, kop en flanken prima te zien. Het gaat allemaal erg snel en ik verkies waarnemingen door de verrekijker boven een bewijsplaatje. Na tientallen seconden zijn we de vogel kwijt en krijgen we overtuigende foto’s te zien van Arno Meijer. Een droomstart!
Vale pijlstormvogel / Balearic Shearwater (Foto Arno Meijer)
Vale pijlstormvogel / Balearic Shearwater (Foto Arno Meijer)
Chummen
Blauwe en witte tonnetjes met visafval worden geopend. Ik denk dat de lucht die vrijkomt op het strand van Schouwen te ruiken was. Vandaag zouden we namelijk ook gaan chummen! Chummen is eigenlijk een beetje ranzig, maar het werkt goed om grote meeuwen richting de boot te lokken. Een combinatie van visresten, visolie en brood zorgen voor een wolk van meeuwen achter het schip. Voor de deelnemers op de boot is het maar moeilijk wennen aan de penetrante vislucht. Naast de nodige kleine mantelmeeuwen , komen er ook een aantal onvolwassen geelpootmeeuwen op onze boot af. Een onvolwassen drieteenmeeuw zorgt voor wat variatie, maar trekt zijn neus op voor de ‘chum’.
Kleine Mantelmeeuw / Lesser Black-backed Gull
Drieteenmeeuw / Kittywake
Kleine Mantelmeeuw / Lesser Black-backed Gull
Baltic Ace
We zetten koers in westelijke richting en varen zo’n 50 kilometer richting het ‘eindpunt’. In de verte zien we de berging van de ‘Baltic Ace’ , het vrachtschip wat in 2012 naar de bodem gezonken is. Het bijna 150 meter lange schip was geladen met ruim 1.400 auto’s..
In deze omgeving krijgen we regelmatig bezoek van Jan-van-Genten. Ze maken mooie rondes rondom de ‘Neeltje’ en een enkeling hangt nieuwsgierig boven de met camera’s behangen deelnemers. We zien verschillende kleden van deze indrukwekkende zeevogel.
Jan-van-Gent / Gannet
Jan-van-Gent / Gannet
Jan-van-Gent / Gannet
Jan-van-Gent / Gannet
Jan-van-Gent / Gannet
Jan-van-Gent / Gannet
Ver uit de kust komt er noordse stormvogel aanvliegen. De vogel is zwaar in de rui en duidelijk geïnteresseerd in de vette vissenkoppen. Hij zwemt even achter de boot en hangt op een gegeven moment op 5 meter naast ons. Iets te dichtbij voor mijn 400 mm lens…
Noordse Stormvogel / Northern Fullmar
Noordse Stormvogel / Northern Fullmar
Noordse Stormvogel / Northern Fullmar
In de middag zien we nog enkele fraaie Jan-van-Genten, maar de aantallen vogels zijn laag. Midden op zee vliegt er wel af en toe een langstrekkende atalanta voorbij. Een beetje rozig genieten we van het warme nazomerweer en een enkeling sluit zijn ogen. Om 16.00 zien we de vuurtoren van Burgh-Haamstede op de Kop van Schouwen en is er een einde gekomen aan een leuke ervaring. Een mooie slinger over onze Hollandse Noordzee en het leverde zowaar de gewilde vale pijlstormvogel op.
Maandag 13 Juli Ivalo, Tankavaraa, Arctic Circle , Rovaniemi
De laatste dag boven de poolcirkel in het uitgestrekte en wonderschone Lapland is aangebroken. Vanaf Ivalo moeten we vandaag enkel nog een kleine 300 kilometer rijden naar ons eindpunt in Rovaniemi. Om niet teveel in de rouwstemming van het einde van de reis terecht te komen besluiten we om deze dag lekker vol te plannen met uiteenlopende activiteiten.
Om 6 uur arriveren we bij het bezoekerscentrum van Tankavaraa en we besluiten de 7 kilometer lange trail te gaan lopen. We worden ( zoals verwacht) niet overspoeld met vogelactiviteit , maar de wandeling is toch effectief te noemen. Vooral na de eerste drie kilometer doen we zeer goede waarnemingen. Er vliegt een auerhoen op, er klopt een drieteenspecht op een dode boom en we horen een haakbek zingen!
Vooral die laatste waarneming is bijzonder, want na redelijk wat dagen taigabos hadden we deze soort nog niet op een andere plek waargenomen dan op de, met duizenden kilo’s zonnepitten gevulde, voedertafel bij het Neeljan Tuulen Tupa hotel..
Haakbek / Pine Grosbeak
We stoppen bij een uitgestrekt hoogveen met enkele kraanvogels. Het is guur en koud en de temperatuur zweeft rond de 4 graden. Het is dan ook opmerkelijk dat we tientallen gierzwaluwen zien rondscheren. Uiteraard laagvliegend op zoek naar vliegen en andere insecten. Apart om deze soort onder deze ‘zomerse’ omstandigheden boven de poolcirkel tegen te komen.
Het is nog steeds ochtend en het liefst zouden we nog een boswandeling maken. Nog een boswandeling? Ja nog één laatste boswandeling…Om het af te leren enzo
Bij toeval zien we door middel van bewegwijzering een parkeerplaats naar ‘the arctic circle hiking area’ en we besluiten de borden te volgen. Vanaf een parking loopt een lange brug over een ruig stromende rivier en starten diverse wandelroutes. We horen diverse belletjes rinkelen van pestvogels die ver en hoog in de naaldbomen zitten. Deze soort kwamen we gedurende de reis veel tegen, maar fotografisch wilde ze niet bepaald meewerken..
Uit nieuwsgierigheid lopen we steeds dieper het bos in. Een tikkie verslavend zijn ze wel ,die bossen. Het was er mooi en nabij een boardwalk door een veen aan de rand van het bos horen we een tikkende gors. Niet veel later doen we een fantastische waarneming van een bosgors! Die zag ik even niet aankomen. Een leuke verrassing en afsluiting? We struinen nog even verder en zien opvallend makkelijk taigagaai ( 4 ex) en een auerhoen. Dat was dan het slotakkoord.
Bosgors / Rustic Bunting
Bosgors / Rustic Bunting
Het moment is daar dat de verrekijker de rugzak in kan. In de middag horen we weer belletjes, maar dit keer niet van pestvogels. Het klinkt een stukje irritanter en het zijn de belletjes uit de speakers van de woning van ‘Santa Claus’ .
Het commerciële pretpark waar de kerstman woont hebben we snel gezien en we brengen de middag door in het Arktikum in het centrum van Rovaniemi. Het museum is prachtig vormgegeven met grote glazen ramen en een groen dak. Verleden, heden en toekomst van de wereld boven de poolcirkel in een mooi opgezette tentoonstelling. De schoonheid van deze streek , maar ook de gevaren die klimaatverandering brengt worden op educatieve wijze uitgelegd. Een ontspannen en leerzame afsluiting van de reis.
De volgende dag zouden we op een plezierig tijdstip zonder vertraging of noemenswaardige zaken terugvliegen naar Nederland.
Tijdens de reis hebben we genoten van dit ongerepte deel van Europa. In ruim 16 dagen zagen we 187 verschillende vogelsoorten, elanden, bultrug en ander moois. Graag wil ik nog één keer de mensen bedanken die geholpen hebben tijdens de voorbereiding van deze trip. Bedankt!
Vrijdag 10 juli Hornøya – Vadsø – Vestre Jakobselv
Zwaar onder de indruk van Hornøya en met op het netvlies nog de waarnemingen van schitterende papegaaiduikers en ander moois rijden we westwaarts naar onze volgende overnachtingslocatie langs het fjord. Het schiet weer niet op…al die leuke haventjes en fraaie kleine jagers worden weer bekeken en dat betekent dat we zo traag zijn als een slak. Een stop staat ingepland bij Vadsø. Ook Vadsø is een eiland maar deze keer is het een brug die de verbinding verzorgd. Vanaf de brug scannen we de grote groepen eiders. De afgelopen weken zouden hier stellers eiders zijn waargenomen. Het scannen levert weinig spannends op. We besluiten een wandeling te maken richting de bekende ‘franjepotenpoel‘ . Het is inmiddels halfbewolkt en af en toe worden we overvallen door een buitje. Op het wandelpad maakt een kleine strandloper zich druk en bij de poel lijkt het op een ouderwets schoolplein met tollen uit grootmoeders tijd.
Tientallen grauwe franjepoten draaien hyperactief rondjes op het plasje. Ze blijken zich prima te kunnen verstoppen in de schamele begroeiing en na enige tijd denken we een totaal beeld te hebben van het aantal. Bijna 30 van deze prachtige vogeltjes krijgen we te zien. Ze zwemmen als gezinnetjes bij elkaar. Vanaf de oever is het gemakkelijk om deze beestjes te fotograferen. Sommige in kakelvers juveniel kleed en enkele vrouwtjes nog in zomerkleed.
Grauwe Franjepoot / Red-necked Phalarope
Grauwe Franjepoot / Red-necked Phalarope
Grauwe Franjepoot / Red-necked Phalarope
Nadat we inkopen hebben gedaan in de supermarkt rijden we door naar de camping in Vestre Jakobselv. We beseffen gelijk weer even dat we in Noorwegen zijn. Een rode paprika van bijna 2 euro en een ‘gulden’ per champignon zorgen ervoor dat we de groente in de avondmaaltijd minimaliseren..
We slapen in het hoofdgebouw van de camping in een slaapzaal met 2 gezellige stapelbedden. Het doet een beetje denken aan de schoolreisjes van de basisschool. De gasten in de overige kamers ontwaken , want dat zijn bloedfanatieke sportvissers die er juist s ‘nachts op uit trekken. In de keuken wordt nog een ‘catfish’ schoongemaakt en de penetrante lucht is zelfs in dit blog niet te beschrijven..
Zaterdag 11 juli Båtsfjord & Berlevåg
Op de kaart zag de route voor vandaag eruit als een ‘eitje’, alleen hadden we inmiddels ervaren dat rijden ( voor vogelaars) hier niet heel erg opschiet. Het bekende motto van mijn (vogel)reizen : ‘Zoek geschikt habitat en zoek de vogel’ is hier soms vrij ambitieus. Vooral voor de toendrasoorten die vandaag op het programma stonden. We passeerde namelijk honderden kilometers toendravlakte..
Tijdens een eerste stop zien we ijsgors, sneeuwgors en strandleeuwerik. Met muts op en sjaal om struinen we over de lage toendravegetatie. In kleine smeltplasjes alarmeren bonte strandlopers.
Bonte Strandloper / Dunlin
Sneeuwgors / Snow Bunting
IJsgors / Lapland bunting
Op de top bidden kleinste jagers en als de vogels landen besluit ik ze van dichterbij te benaderen. Ze staan het zowaar toe en krijg een behoorlijke fotokans. Ze staan bekend als felle donders , maar ik breng het er gelukkig zonder blessures vanaf.
Kleinste Jager / Long-Tailed Skua
Bij wat onverharde zijwegen, die wat meer door toendras met rotsige formaties gaan, zien we witstuitbarmsijs en horen we goudplevieren fluiten. De gehoopte vervolgwaarnemingen van sneeuwhoenders blijven uit. De diversiteit is mager , maar de vogels en de route zijn fantastisch.
We rijden eerst richting Berlevag en vanuit een rijdende auto zie ik een enorme spray in een baai. Ongetwijfeld een walvisachtige. Snel pakken we de telescoop uit de auto en gaan scannen. Het levert niets op en we rijden door naar een koffiehuis met wafels in Kongsfjord. Hier doen we gelukkig een vervolgwaarneming van de walvis en door de mist zien we aantal sprays en vervolgens een overduidelijke staart van een Bultrug!
Nabij de vuurtoren van Berlevåg kijken we tijdens een ‘picknick’ over zee en zien diverse donkere noordse stormvogels en een vrouw koningseider. Het is fris zat en lang houden we deze buitenactiviteit niet vol.
In de middag staat de haven van Båtsfjord op het programma. Het is een rit die goed is voor de nodige kilometers maar de route is landschappelijk mooi. In de haven zitten heel veel grote meeuwen op daken van een visafslag. Een korte zoektocht levert minimaal 2 kleine burgemeesters en een grote burgemeester op. Hoogzomer zijn dit niet hele algemene soorten in dit deel van Europa.
Kleine Burgemeester / Iceland gull
Terwijl we terug slingeren zijn we getuige van een fantastisch paartje roodkeelduikers op een meertje pal langs de weg. Schattig gezicht hoe een mannetje een visje komt brengen bij het vrouwtje dat op de eieren zit.
Roodkeelduiker / Red-throated loon
Roodkeelduiker / Red-throated loon
Roodkeelduiker / Red-throated loon
Een onverwachte afslag het kale niemandsland in levert eindelijk een fraaie morinelplevier op. Schijnt ook vrij algemeen te zijn, maar het heeft toch een tijdje geduurd voordat we deze aantrekkelijke soort tegen zijn gekomen.
Morinelplevier / Dotterel
Morinelplevier / Dotterel
We besluiten voor het eerst deze reis uit eten te gaan en het leek ons budget technisch verstandig om dit maar niet in een al te sjiek restaurant te doen. Aan de rand van Varangerbotn stappen we binnen in een veredelde grillroom en krijgen het voor elkaar om onder de magische 50 euro grens te blijven. Toegegeven de grillburger en de patatjes waren lekker.
Het is een fantastische avond, helder weer en windstil. Perfect omstandigheden om de eerder deze week gemelde Pacifische grote zee-eend (Stejnegers) terug te vinden. In de avond heb je daarnaast ook nog eens prima lichtomstandigheden. De eerste groepjes gemengde zee-eenden zijn goed af te kijken, maar de snavels zijn moeilijk te determineren. Ze slapen nogal veel, die zee-eenden.. Iets verderop zien we een vogelaar met telescoop in de berm. Juist op dit moment heeft deze vogelaar ( Egil Ween) de vrouw Pacifische Grote zee-eend teruggevonden. Na goede aanwijzingen krijg ik de vogel te zien met snavel uit de veren. Het is lastig maar de snavel valt op. Het heeft wat weg van een ‘ski-schans’. Egil verteld vervolgens dat de Kleine sprinkhaanzanger zojuist ook zat te zingen. We besluiten daar ook nog even langs te gaan en ik verricht fantastische zang en zichtwaarnemingen van deze lastige en vooral hele zeldzame soort. Het is inmiddels tegen 23.00 uur als we terug zijn bij de camping, maar wat een top afsluiting!
Kleine sprinkhaanzanger / Lanceolated warbler
Zondag 12 Juli Varangerbotn – Neiden – Finland
Ik heb vandaag nog een klein hoopje op een waarneming van een sperweruil. Het is tenslotte een invasiejaar en volgens velen is deze soort dit jaar niet te missen. Met zulke opmerkingen begint het natuurlijk ergens te knagen. De druk nam gedurende reis flink toe, want nu komt alles op de laatste kansrijke dag aan. We gokken op het noordelijk deel van Finland waar we later deze dag doorheen zouden rijden, maar gelukkig is het ons gegund! Ten westen van Varangerfjord , gewoon langs een drukke weg met boerderijen en kleine huisjes zit op een telefoonlijn een juveniele sperweruil. We zetten de auto in de berm en kunnen bijna met sperweruil op de foto. We wachten ruim een half uur , maar verder dan een ‘draadplaat’ komen we niet. Toch zijn we erg blij met deze mooie toevoeging aan de lijst, het scheelt natuurlijk behoorlijk dat er vorig jaar langdurig een sperweruil in hartje Zwolle heeft overwinterd en ik deze soort dus al een keer gezien had.
Aan de zuidkant van het fjord zien we een fraaie ruigpootbuizerd jagen en bij een idyllisch kerkje nabij het gehucht Neiden, zoek ik nog naar een Noordse Boszanger. Deze zeldzame loofzanger laat zich vrij snel lokken en in de toppen van de kronen is regelmatig de megavette wenkbrauwstreep te zien. In de middag rijden we zonder noemenswaardige waarnemingen door richting Ivalo, waar we de nacht doorbrengen in een trekkershut langs de rivier en maken we ons op voor de laatste dagen in het hoge noorden.
Thomas van der Es 